Jeżeli Twoja centrala wentylacyjna nadal pracuje na tradycyjnych wentylatorach z silnikami AC, rozważ wymianę na nowoczesne wentylatory z silnikami EC. Dzięki tej technologii możesz zaoszczędzić nawet 30–50 % energii. Poniżej prezentujemy kluczowe różnice między wentylatorem EC a AC. Analizujemy też, jak modernizacja przy użyciu systemu ECFanGrid Rosenberg pozwala ulepszyć instalację HVAC, redukując koszty, spełniając obowiązujące normy efektywności energetycznej, a także zapewniając szybki zwrot z inwestycji.
Wentylator EC a AC – budowa i zasada działania
Silniki EC to już standard w wentylatorach nowych central wentylacyjnych, które muszą spełniać wymagania dyrektywy ErP oraz wiele innych norm dotyczących systemów wentylacji w obiektach różnego przeznaczenia. Dla większości starszych central wentylacyjnych, które czeka wymiana, kluczowe pytanie brzmi – jak przeprowadzić modernizację w najbardziej efektywny sposób? Przeanalizujmy więc główne różnice między wentylatorem EC a AC, które wpływają na jego atuty. Sprawdźmy następnie, jak wykorzystuje je system ECFanGrid – retrofit fanwall do modernizacji central wentylacyjnych.
Wentylator AC – tradycyjne rozwiązanie
- Wentylator z silnikiem AC to tradycyjna konstrukcja napędzana najczęściej trójfazowym silnikiem asynchronicznym z wirnikiem klatkowym, w którym pole magnetyczne powstaje poprzez prądy indukowane – bez magnesów trwałych.
- Uzwojenia stojana zasilane są bezpośrednio z sieci 50 Hz lub, w przypadku regulacji prędkości, przez zewnętrzny falownik (VSD), który zmienia częstotliwość i napięcie, a więc i prędkość obrotową. Elektronika sterująca znajduje się poza silnikiem.
- Wirnik jest osadzony na łożyskach i – w zależności od wykonania – może napędzać wirnik wentylatora bezpośrednio lub przez przekładnię pasową, co wydłuża zabudowę i generuje dodatkowe straty mechaniczne.
- Konstrukcja silnika AC jest większa od bezszczotkowego EC, ponieważ silnik wymaga osobnej obudowy, osłon zacisków i często dodatkowych filtrów EMC do okablowania falownikowego.
- Wentylator AC nie posiada wbudowanej elektroniki, co determinuje konieczność stosowania przemiennika częstotliwości. Diagnostyka ogranicza się do parametrów falownika, a utrzymanie stałego ciśnienia czy przepływu wymaga zewnętrznych czujników i regulatorów.
- Mimo solidnej konstrukcji napędów AC, wentylator AC w porównaniu z wentylatorem EC charakteryzuje się niższą sprawnością (ok. 70% vs 90%), wyższym poziomem hałasu i wyższą częstotliwością przeglądów serwisowych.
Wentylator EC – nowoczesność, oszczędność i pełna kontrola
- Wentylator z silnikiem EC to kompaktowa jednostka, w której klasyczny silnik indukcyjny zastąpiono bezszczotkowym silnikiem prądu stałego z zewnętrznym rotorem i elektroniczną komutacją.
- Wbudowana elektronika najpierw przekształca napięcie przemienne AC, a następnie – podobnie jak falownik, lecz znacznie dokładniej – reguluje prąd w uzwojeniach stojana, kontrolując moment, kierunek i prędkość obrotową.
- Wirnik z magnesami trwałymi wytwarza stabilne pole magnetyczne, co przekłada się na wysoki moment obrotowy i klasę sprawności IE4/IE5, przy płynnej regulacji obrotów i ograniczeniu hałasu.
- Brak szczotek, kolektora i dużej obudowy sprawiają, że konstrukcja jest zwarta, lżejsza i łatwiejsza w montażu.
- W zależności od wersji elektronika może realizować zaawansowane funkcje — od utrzymania stałego ciśnienia lub przepływu po regulację temperatury — eliminując potrzebę zewnętrznych falowników i redukując koszty eksploatacji.
- W porównaniu do wentylatora AC, jednostka EC oferuje wyższą sprawność, cichszą pracę, mniejsze zużycie energii i znacznie niższe koszty eksploatacyjne.
ECFanGrid Retrofit
ECFanGrid to modułowa ściana wentylatorów EC (tzw. fanwall) przeznaczona do modernizacji istniejących central HVAC. To kompletny system, który umożliwia przebudowę istniejących central wentylacyjnych wyposażonych w wentylatory AC z przekładnią pasową lub napędem bezpośrednim. Wentylatory Rosenberg z silnikami EC spełniają i przewyższają odpowiednie wartości graniczne przepisów dotyczących sprawności i efektywności energetycznej jak Dyrektywa ErP (EcoDesign), co ułatwia uzyskanie certyfikatów BREEAM i LEED (energooszczędność, akustyka). W wielu projektach Retrofit możliwe jest pozyskanie białych certyfikatów oraz dotacji na modernizację systemów HVAC.
Więcej informacji o ECFanGrid znajdziesz tutaj.
Wentylator EC vs AC – dlaczego porównujemy te systemy?
Wiele problemów eksploatacyjnych w centralach wentylacyjnych wynika z zastosowania przestarzałych wentylatorów pasowych. Tego typu układy – wyposażone w silniki o niskiej sprawności – charakteryzują się wysokim zużyciem energii oraz dużymi stratami mechanicznymi. Zużywające się z czasem gumowe paski klinowe mogą prowadzić do wibracji wentylatora i tym samym zwiększenia hałasu generowanego przez centralę wentylacyjną. W przypadku całkowitego zerwania się pasków klinowych centrala wentylacyjna wyłączy się.
Awaria wentylatora AC często oznacza całkowite zatrzymanie systemu wentylacyjnego, co przekłada się na spadek komfortu, a w skrajnych przypadkach na zagrożenie dla zdrowia użytkowników. Dodatkowo duże wymiary konstrukcji i trudny dostęp do komponentów sprawiają, że przeglądy i wymiany wiążą się z wysokimi kosztami i długimi przestojami.
Nowsze wentylatory AC ze zintegrowanymi silnikami również nie zawsze spełniają współczesne wymagania. Brakuje im redundancji, elastyczności serwisowej i atutu cichej pracy. Ich efektywność także przy częściowym obciążeniu jest niższa, a proces modernizacji lub wymiany komponentów nadal bywa skomplikowany i kosztowny.
Kluczowe różnice: EC vs AC
Poniższa tabela pokazuje najważniejsze różnice między klasycznymi wentylatorami AC a systemem ECFanGrid:
| Parametr | Wentylator AC (indukcyjny) | Wentylator ECFanGrid Rosenberg |
|---|---|---|
| Sprawność energetyczna silnika | ~60–70% | do 90% |
| Regulacja prędkości | Falownik + paski | Zintegrowana elektronika EC |
| Poziom hałasu | Wyższy (łożyska + paski w napędzie pasowym) | Niższy (brak pasków, lepsza kontrola momentu) |
| Konserwacja | Wymiana pasków, łożysk | Minimalna |
| Redundancja | Brak | Tak (moduły zastępcze) |
| Integracja z BMS | Ograniczona | Pełna |
Jak różnice technologiczne między wentylatorem EC a AC przekładają się na wydajność, efektywność energetyczną i oszczędności w systemie ECFanGrid?
- Sprawność silników EC w systemie ECFanGrid na poziomie 90%.
- Bardzo wysoka sprawność systemu nawet przy częściowym obciążeniu rzędu 40-60 %.
- Równomierne przepływy powietrza przez centralę wentylacyjną.
- Zaprojektowana redundancja – zapewniona stała praca centrali wentylacyjnej. Gdy jeden wentylator ulegnie awarii przepływ jest zachowany. Można także automatycznie zwiększyć moc obrotową pozostałych wentylatorów, by wyrównać stratę.
- Bezstopniowa regulacja prędkości obrotowej.
- Wbudowany system regulacji wydajności, ciśnienia, temperatury, wykrywania usterek i anomalii pracy.
- Pełna integracja z systemem BMS budynku, co pozwala ekonomicznie zarządzać pracą centrali wentylacyjnej (np. planować przestoje, gdy zapotrzebowanie jest minimalne).
- Mniejszy hałas o niskiej częstotliwości (co pozwala na stosowanie krótszych tłumików).
- Małe gabaryty silnika (brak kolektora i szczotek) bez straty mocy – prostszy montaż, cichsza praca.
- Ułatwiony dostęp serwisowy dzięki modułowej konstrukcji i całkowitemu odsłonięciu przestrzeni serwisowej wewnątrz centrali wentylacyjnej.
- Kompaktowa konstrukcja, która umożliwia adaptację do istniejących wymiarów obudowy.
- Prosty transport istniejącymi klatkami schodowymi i windami przez maksymalnie 2 osoby.
- Kompletny zestaw – system obejmuje wszystkie podzespoły niezbędne do modernizacji: wentylatory, szafę sterowniczą, elementy z blachy i śruby.
- Elastyczność i skalowalność systemu – modułowa budowa pozwala na dodawanie lub usuwanie wentylatorów w centrali wentylacyjnej w zależności od potrzeb budynku lub zmian wymogów.
Wentylator EC a AC – korzyści z modernizacji centrali wentylacyjnej
Podsumujmy, dlaczego warto przejść z wentylatorów AC na nowoczesne wentylatory EC w systemie ECFanGrid?
- Oszczędność energii – wentylatory EC generują nawet do 50 % oszczędności energii i znaczną redukcję CO₂ w porównaniu z tradycyjnymi napędami AC. Procent oszczędności zależy od specyfiki obiektu.
- Niższe koszty eksploatacji – zazwyczaj udział wentylatora w kosztach inwestycyjnych wynosi maks. 3 %, ale w kosztach eksploatacyjnych sięga nawet 70 %. Modernizacja pozwala ograniczyć miesięczne koszty eksploatacyjne średnio o 50%.
- Szybki zwrot inwestycji – średni okres zwrotu kosztów modernizacji centrali wentylacyjnej w budynkach niemieszkalnych, przemysłowych, usługowych to 2–5 lat, w zależności od typu budynku i czasu pracy systemu.
Oszczędność i retrofit z ECFanGrid
Zobacz, jak w praktyce przebiega modernizacja z użyciem ECFanGrid.
Przeanalizuj oszczędności na podstawie dwóch naszych przykładowych realizacji.
1. Hala recepcyjna lotniska – wymiana wentylatora AC na moduły EC a efektywność systemu
W przykładowym projekcie modernizacji systemu nawiewno-wywiewnego w hali recepcyjnej lotniska tradycyjne wentylatory AC z napędem pasowym zastąpiono układem ECFanGrid 3×3. Łączna wydajność powietrza wynosiła 100 000 m³/h, a zużycie energii spadło do 54 kW. Przy koszcie inwestycji 25 000 EUR okres zwrotu wyniósł 2,3 roku, a emisję CO₂ zredukowano o 40 ton rocznie. Modernizację centrali wentylacyjnej i pełną integrację z automatyką budynkową przeprowadzono w 5 dni. Przykład ten jasno pokazuje, że wybór wentylatora EC zamiast AC to nie tylko różnica w technologii. To realna oszczędność i wyższa niezawodność (brak potrzeby konserwacji pasów czy dodatkowego serwisu).
2. Budynek biurowy – pokazowa modernizacja z użyciem wentylatorów EC zamiast AC
W budynku biurowym zmodernizowano centralę nawiewną, zastępując wentylator AC z wirnikiem promieniowym o łopatkach zakrzywionych do tyłu, układem ECFanGrid 2×3. Strumień powietrza wynosił 27 800 m³/h, a pobór mocy został ograniczony do 19 kW. Całkowity koszt inwestycji (6 500 EUR) zwrócił się w 3,1 roku, zapewniając jednocześnie znaczącą redukcję emisji CO₂ o 13 ton rocznie. Proces montażu z integracją BMS trwał zaledwie 2 dni, a projekt został wykonany z naciskiem na redundancję i niezawodność.
Postaw na retrofit EC – obniż koszty i zwiększ niezawodność
Przejście z wentylatorów AC na EC to dziś opłacalna inwestycja, która poprawia efektywność energetyczną budynku i zmniejsza koszty operacyjne. System ECFanGrid Rosenberg Polska pozwala wdrożyć modernizację w sposób szybki i przewidywalny.
Umów bezpłatny audyt modernizacji centrali wentylacyjnej – skontaktuj się z naszym zespołem.
Najczęstsze pytania (FAQ)
Czy wentylator EC potrzebuje falownika? +
Nie – silnik EC ma wbudowane sterowanie, nie wymaga zewnętrznego falownika.
Jak sterować prędkością ECFanGrid? +
Standardowo za pomocą sygnału 0–10 V lub cyfrowo przez Modbus RTU/BACnet.
Czy ECFanGrid zmieści się w istniejącej obudowie centrali wentylacyjnej? +
Tak – moduły są projektowane tak, by pasowały w miejsce starego zespołu wentylatorowego.
Ile trwa montaż? +
Zazwyczaj 1–2 dni, w zależności od czasu dostępności i wielkości centrali wentylacyjnej.
Jakie serwisy są wymagane? +
Okresowe kontrole pracy i czyszczenie wirników – bez konieczności wymiany pasków klinowych.